Gen Z กับ AI เมื่อเทคโนโลยีเปลี่ยนอนาคตการทำงานและไลฟ์สไตล์อย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน

ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลกลายเป็นส่วนหนึ่งของลมหายใจ กลุ่มคนรุ่นใหม่ หรือ Gen Z ซึ่งเติบโตมาพร้อมกับอินเทอร์เน็ตและสมาร์ทโฟน กำลังเผชิญกับคลื่นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่อีกครั้งจากการเข้ามาของปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI ที่ไม่ได้เป็นเพียงเครื่องมืออำนวยความสะดวก แต่กำลังหลอมรวมเข้ากับวิถีชีวิตและรูปแบบการทำงานอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน การทำความเข้าใจความสัมพันธ์นี้จึงเป็นกุญแจสำคัญในการมองเห็นภาพอนาคตของสังคมและเศรษฐกิจในทศวรรษหน้า

บทความนี้จะสำรวจความสัมพันธ์ระหว่าง Gen Z กับ AI เมื่อเทคโนโลยีเปลี่ยนอนาคตการทำงานและไลฟ์สไตล์อย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน โดยจะวิเคราะห์ตั้งแต่การนำ AI มาใช้ในชีวิตประจำวัน มุมมองและค่านิยมต่อการทำงาน ไปจนถึงความท้าทายทางเศรษฐกิจที่คนรุ่นนี้ต้องเผชิญ พร้อมทั้งฉายภาพบทบาทของภาครัฐในการสนับสนุนการเปลี่ยนผ่านสู่ยุคดิจิทัลอย่างเต็มรูปแบบ เพื่อให้เห็นภาพรวมที่ชัดเจนว่า AI กำลังกำหนดทิศทางอนาคตของคนรุ่นใหม่และสังคมไทยอย่างไร

ภาพรวมความสัมพันธ์ระหว่าง Gen Z และ AI

Gen Z (ผู้ที่เกิดระหว่างปี 1997-2012) เป็นกลุ่มประชากรที่เติบโตขึ้นมาในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลเป็นเรื่องปกติ พวกเขาคุ้นเคยกับอินเทอร์เน็ต โซเชียลมีเดีย และอุปกรณ์อัจฉริยะมาตั้งแต่เด็ก ทำให้การปรับตัวเข้ากับเทคโนโลยีใหม่ๆ อย่างปัญญาประดิษฐ์ (AI) เป็นไปอย่างราบรื่นและเป็นธรรมชาติ สำหรับคนรุ่นนี้ AI ไม่ใช่เรื่องไกลตัวหรือแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ที่ซับซ้อน แต่เป็นเครื่องมือที่จับต้องได้และสามารถนำมาประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความสะดวกสบายในหลากหลายมิติของชีวิต

Gen Z ไม่ได้มอง AI เป็นเพียงเทคโนโลยี แต่เป็นผู้ช่วยอัจฉริยะที่สามารถตอบสนองความต้องการที่หลากหลาย ตั้งแต่การสืบค้นข้อมูล การเรียนรู้ทักษะใหม่ ไปจนถึงการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะและคอนเทนต์ดิจิทัล

AI ในฐานะเครื่องมือขับเคลื่อนชีวิตประจำวัน

การใช้งาน AI ได้แทรกซึมเข้าไปในกิจกรรมประจำวันของ Gen Z อย่างกว้างขวาง เครื่องมือ AI ที่ได้รับความนิยมสูง เช่น ChatGPT, Canva, และ Midjourney ได้กลายเป็นผู้ช่วยคนสำคัญที่ช่วยลดระยะเวลาและแรงงานที่ต้องใช้ในกิจกรรมต่างๆ

• ด้านการศึกษาและการเรียนรู้: นักเรียนและนักศึกษาใช้ Generative AI อย่าง ChatGPT เพื่อช่วยสรุปเนื้อหาที่ซับซ้อน ค้นหาข้อมูลเชิงลึกสำหรับรายงาน หรือแม้กระทั่งช่วยร่างโครงสร้างของงานเขียน ทำให้กระบวนการเรียนรู้เป็นไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
• ด้านการทำงานและการสร้างอาชีพ: ในโลกการทำงาน Gen Z นำ AI มาประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มผลิตภาพ (Productivity) เครื่องมือออกแบบกราฟิกอย่าง Canva ที่มีฟีเจอร์ AI ช่วยให้การสร้างสรรค์ผลงานนำเสนอ (Presentation) หรือสื่อโซเชียลมีเดียเป็นเรื่องง่ายดาย ขณะที่ Midjourney ช่วยให้นักออกแบบและนักการตลาดสามารถสร้างภาพประกอบที่มีคุณภาพสูงได้ในเวลาอันสั้น
• ด้านการสร้างคอนเทนต์: สำหรับ Gen Z ที่เป็นคอนเทนต์ครีเอเตอร์ AI คือเครื่องมือที่ขาดไม่ได้ ตั้งแต่การช่วยคิดหัวข้อ เขียนสคริปต์ ไปจนถึงการตัดต่อวิดีโอและสร้างภาพขนาดย่อ (Thumbnail) ที่น่าดึงดูดใจ เทคโนโลยีเหล่านี้ช่วยให้พวกเขาสามารถผลิตคอนเทนต์ที่มีคุณภาพได้อย่างสม่ำเสมอ

การปรับตัวและเปิดรับเทคโนโลยีอย่างรวดเร็ว

ลักษณะเด่นที่สำคัญของ Gen Z คือความไม่กลัวการเปลี่ยนแปลงและความพร้อมที่จะเปิดรับเทคโนโลยีใหม่ๆ อยู่เสมอ พวกเขามองว่าระบบอัตโนมัติและ AI คือเครื่องมือที่จะช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตและเพิ่มประสิทธิผลในการทำงาน แทนที่จะมองว่าเป็นภัยคุกคาม ทัศนคตินี้ส่งผลให้ Gen Z กลายเป็นกลุ่มผู้ใช้งานหลัก (Early Adopter) ของนวัตกรรม AI จำนวนมาก และเป็นกำลังสำคัญในการผลักดันให้เกิดการยอมรับเทคโนโลยีเหล่านี้ในวงกว้าง ทั้งในสถานศึกษา ที่ทำงาน และในชีวิตส่วนตัว

มุมมองและค่านิยมของ Gen Z ต่อโลกการทำงานยุคใหม่

การเข้ามาของ AI ไม่เพียงแต่เปลี่ยนแปลงวิธีการทำงาน แต่ยังสอดคล้องกับค่านิยมและทัศนคติของ Gen Z ที่มีต่อการทำงาน ซึ่งแตกต่างจากคนรุ่นก่อนหน้าอย่างชัดเจน คนรุ่นนี้มองหาความหมาย ความยืดหยุ่น และสภาพแวดล้อมที่สนับสนุนการเติบโตส่วนบุคคล มากกว่าแค่ผลตอบแทนทางการเงินเพียงอย่างเดียว

นิยามใหม่ของความสำเร็จ: Work-Life Balance และสุขภาพจิต

ประเด็นเรื่องสุขภาพจิตและสมดุลระหว่างการทำงานและชีวิตส่วนตัว (Work-Life Balance) ถือเป็นหัวใจสำคัญสำหรับ Gen Z พวกเขามองหาวิถีการทำงานที่ไม่สร้างความเครียดจนเกินไป และให้ความสำคัญกับการมีเวลาสำหรับครอบครัว เพื่อน และกิจกรรมที่ตนเองสนใจ เทคโนโลยี AI และระบบอัตโนมัติจึงเข้ามาตอบโจทย์นี้โดยตรง

การทำงานทางไกล (Remote Work) และรูปแบบการทำงานแบบผสมผสาน (Hybrid Work) ซึ่งได้รับความนิยมมากขึ้นหลังการระบาดของโควิด-19 เป็นรูปแบบที่ Gen Z ชื่นชอบ เนื่องจากมอบความยืดหยุ่นในการบริหารจัดการเวลาและสถานที่ทำงานได้ด้วยตนเอง เทคโนโลยี AI เช่น ระบบบริหารจัดการโครงการ (Project Management Software) และแพลตฟอร์มการสื่อสารออนไลน์ ช่วยให้การทำงานจากระยะไกลเป็นไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ ซึ่งสอดคล้องกับไลฟ์สไตล์ที่คนรุ่นใหม่ต้องการ

สิ่งที่ Gen Z มองหาในองค์กร

เมื่อต้องเลือกสถานที่ทำงาน Gen Z จะพิจารณามากกว่าแค่ตำแหน่งและอัตราเงินเดือน พวกเขามองหาสภาพแวดล้อมการทำงานที่สอดคล้องกับค่านิยมส่วนตัว และให้ความสำคัญกับปัจจัยต่อไปนี้:

1. การสนับสนุนความคิดสร้างสรรค์: องค์กรที่เปิดโอกาสให้พนักงานได้แสดงความคิดเห็น ทดลองทำสิ่งใหม่ๆ และมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ จะสามารถดึงดูด Gen Z ได้ดีกว่าองค์กรที่มีโครงสร้างแบบลำดับชั้นที่ตายตัว
2. การเคารพสิทธิส่วนบุคคล: คนรุ่นนี้ตระหนักถึงสิทธิของตนเองและมีความเชื่อมั่นในตัวเองสูง พวกเขากล้าที่จะแสดงความคิดเห็นและเรียกร้องความเป็นธรรมในที่ทำงาน องค์กรจึงต้องมีนโยบายที่โปร่งใสและส่งเสริมความเท่าเทียม
3. ความยืดหยุ่นและเทคโนโลยี: องค์กรที่นำเทคโนโลยีสมัยใหม่และ AI มาใช้เพื่อลดขั้นตอนการทำงานที่ซ้ำซากและเพิ่มประสิทธิภาพ จะถูกมองว่าเป็นองค์กรที่ก้าวทันโลกและน่าร่วมงานด้วย

ความท้าทายและความกังวลในยุคแห่งความผันผวน

แม้ว่า Gen Z จะเป็นกลุ่มที่ปรับตัวเข้ากับเทคโนโลยีได้อย่างรวดเร็ว แต่พวกเขาก็ต้องเผชิญกับความท้าทายและความกังวลหลายประการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในมิติทางเศรษฐกิจและสังคมที่กำลังเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว

ภาวะค่าครองชีพสูง: ความจริงที่น่ากังวล

ข้อมูลที่น่าสนใจชี้ให้เห็นว่า Gen Z ในประเทศไทยกำลังเผชิญกับแรงกดดันทางเศรษฐกิจอย่างหนักหน่วง โดยมีถึง 63% ที่รายงานว่าต้องใช้จ่ายเงินเดือนแบบเดือนชนเดือน (paycheck to paycheck) ซึ่งเป็นตัวเลขที่สูงกว่าค่าเฉลี่ยของ Gen Z ทั่วโลกอย่างมีนัยสำคัญ ความกังวลอันดับต้นๆ ของพวกเขาจึงหนีไม่พ้นเรื่องค่าครองชีพ สภาวะเศรษฐกิจที่ไม่แน่นอน และความมั่นคงทางการเงินในระยะยาว

นอกจากนี้ ความกังวลเรื่องความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์ (Cybersecurity) ก็เป็นอีกหนึ่งประเด็นสำคัญ เนื่องจากการใช้ชีวิตที่ผูกติดกับโลกออนไลน์มากขึ้น ทำให้พวกเขาตระหนักถึงความเสี่ยงจากการถูกโจรกรรมข้อมูลส่วนบุคคลและการหลอกลวงในรูปแบบต่างๆ

ตลาดแรงงานที่เปลี่ยนแปลงด้วย AI

การเข้ามาของ AI ทำให้ตลาดแรงงานเกิดความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ แม้ AI จะสร้างโอกาสในตำแหน่งงานใหม่ๆ ที่ต้องใช้ทักษะด้านดิจิทัลและเทคโนโลยีขั้นสูง แต่ในขณะเดียวกันก็มีความเสี่ยงที่งานบางประเภท โดยเฉพาะงานที่ต้องทำซ้ำๆ หรืออาศัยการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน จะถูกแทนที่ด้วยระบบอัตโนมัติ สถานการณ์นี้สร้างทั้งโอกาสและความกดดันให้กับ Gen Z ที่กำลังจะเข้าสู่ตลาดแรงงาน พวกเขาจำเป็นต้องพัฒนาทักษะที่จำเป็นสำหรับอนาคต (Future-proof skills) เช่น ความคิดสร้างสรรค์ การคิดเชิงวิพากษ์ และความสามารถในการทำงานร่วมกับ AI เพื่อให้สามารถแข่งขันในตลาดแรงงานที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาได้

บทบาทภาครัฐไทยกับการขับเคลื่อนอนาคตด้วย AI

เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงและสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันระดับนานาชาติ รัฐบาลไทยได้ตระหนักถึงความสำคัญของปัญญาประดิษฐ์และได้กำหนดนโยบายและยุทธศาสตร์ที่ชัดเจนเพื่อผลักดันการนำ AI มาใช้ในทุกภาคส่วนของประเทศ

ยุทธศาสตร์ชาติและเป้าหมายการแข่งขัน

รัฐบาลไทยได้ตั้งเป้าหมายให้ AI เป็นเทคโนโลยีแกนหลักในยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี โดยมีวิสัยทัศน์ที่จะใช้ AI เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน และสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน นโยบายดังกล่าวเน้นการส่งเสริมให้ภาคอุตสาหกรรมต่างๆ โดยเฉพาะกลุ่มธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) นำ AI ไปประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต พัฒนานวัตกรรม และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าและบริการ เพื่อให้ทุกภาคส่วนสามารถเข้าถึงประโยชน์จากเทคโนโลยี AI ได้อย่างทั่วถึง

การพัฒนาทักษะดิจิทัลและส่งเสริมการศึกษา

หนึ่งในหัวใจสำคัญของยุทธศาสตร์ AI คือการเตรียมความพร้อมด้านบุคลากร รัฐบาลได้ริเริ่มโครงการต่างๆ เพื่อส่งเสริมความรู้และพัฒนาทักษะด้าน AI และดิจิทัลให้กับแรงงานและคนรุ่นใหม่ โดยอาศัยความร่วมมือกับสถาบันการศึกษาและภาคเอกชนในการพัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนและการฝึกอบรมที่ทันสมัย เป้าหมายคือการสร้างแรงงานที่มีทักษะสูง (High-skilled labor) ที่สามารถตอบสนองต่อความต้องการของตลาดแรงงานในยุค AI และเตรียมความพร้อมให้คนรุ่นใหม่สามารถรับมือกับเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วได้

การประยุกต์ใช้ AI ในบริการภาครัฐ

นอกจากการส่งเสริมในภาคเอกชนแล้ว ภาครัฐเองก็ได้เริ่มนำ AI มาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการสาธารณะ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือการพัฒนาระบบจราจรอัจฉริยะ (Intelligent Traffic System) เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลการจราจรและลดปัญหาความหนาแน่นบนท้องถนน และการใช้แชทบอท (Chatbot) ในหน่วยงานต่างๆ เพื่อตอบคำถามและให้ข้อมูลแก่ประชาชนได้อย่างรวดเร็วตลอด 24 ชั่วโมง การนำ AI มาใช้ในภาครัฐไม่เพียงแต่ช่วยยกระดับคุณภาพการบริการ แต่ยังช่วยลดภาระงานของเจ้าหน้าที่และทำให้การดำเนินงานของภาครัฐมีความโปร่งใสและตรวจสอบได้มากขึ้น

บทสรุป: อนาคตที่ Gen Z และ AI สร้างร่วมกัน

โดยสรุปแล้ว ความสัมพันธ์ระหว่าง Gen Z กับ AI เมื่อเทคโนโลยีเปลี่ยนอนาคตการทำงานและไลฟ์สไตล์อย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน เป็นภาพสะท้อนของการเปลี่ยนผ่านสู่ยุคดิจิทัลอย่างเต็มตัว AI ได้กลายเป็นเครื่องมือเร่งที่สำคัญซึ่งช่วยให้ Gen Z สามารถใช้ชีวิตและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น สอดคล้องกับค่านิยมที่เน้นความยืดหยุ่น สมดุล และสุขภาพจิตที่ดี อย่างไรก็ตาม พวกเขาก็ยังคงต้องเผชิญกับความท้าทายสำคัญ โดยเฉพาะความกดดันจากค่าครองชีพที่สูงและตลาดแรงงานที่มีความผันผวนสูงจากการเข้ามาของเทคโนโลยี

ในขณะเดียวกัน บทบาทของภาครัฐในการวางรากฐานและผลักดันนโยบายเพื่อรองรับการเติบโตของเศรษฐกิจ AI อย่างเป็นระบบ ถือเป็นปัจจัยชี้ขาดที่จะกำหนดอนาคตของประเทศ อนาคตข้างหน้าจึงเป็นภาพของการทำงานร่วมกันระหว่างศักยภาพของคนรุ่นใหม่ที่เปิดรับเทคโนโลยี และการสนับสนุนอย่างจริงจังจากทุกภาคส่วน เพื่อสร้างสังคมที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรมและเติบโตไปพร้อมกันอย่างยั่งยืน การทำความเข้าใจและเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงนี้จึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคน

สำหรับองค์กรและบุคคลที่สนใจในการนำระบบอัตโนมัติและเทคโนโลยีมาปรับใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน สามารถศึกษาข้อมูลและโซลูชันเพิ่มเติมได้ที่ KDC Solution เพื่อเตรียมความพร้อมสู่โลกการทำงานแห่งอนาคต